Gorgona: de beroemde Italiaanse gevangeniswijn
Eilandgevangenissen
Van alle eilandgevangenissen is Gorgona de enige overgeblevene. Omdat de zee een natuurlijke omheining vormt, zijn muren en prikkeldraad overbodig. Hoewel het eilandje vriendelijk oogt, helemaal met de gekleurde huisjes aan de kust, kom je hier alleen met een vergunning van het Ministerie van Justitie.
Twee keer per week, en alleen als het weer het toelaat, gaat er een veerboot vanuit Livorno naar het ogenschijnlijk paradijselijke Gorgona, het kleinste eiland van de Toscaanse archipel. Maar Gorgona is niet zomaar een eiland en paradijselijk is het allerminst. De 70 inwoners van Gorgona behoren tot de zwaarste criminelen van Italië die hier hun straf uitzitten. Wasknijpers maken ze er niet. Witte wijn wel. En die behoort inmiddels tot een van de duurste van Toscane.
Een gevangenis in het paradijs
Het eilandje, op zo’n zevenendertig kilometer van Livorno, doet al sinds 1869 dienst als strafinrichting. Italië heeft een lange geschiedenis als het gaat om het verbannen van criminele en politieke gevangenen naar afgelegen eilanden. Napoleon werd naar het nabijgelegen Elba afgevoerd en Mussolini stuurde zijn politieke vijanden naar Ponza en Ventotene, de eilanden tussen Rome en Napels. Il Duce verbleef zelf ook op Ponza, nadat hij in 1943 was omvergeworpen.
Arsonica-druif
Gevangenen trekken het onkruid tussen de wijnranken van de arsonica-druif uit de grond. ‘De onbekende witte druif doet het goed in klimatologische omstandigheden van Gorgona’, vertelt Santo Scianguetta. Hij werkt al drie jaar in de wijngaard en is een van de weinigen Italianen op Gorgona. Net als in gevangenissen op het vasteland zijn de helft van de gedetineerden op Gorgona immigranten, afkomstig uit onder andere Marokko, Albanië en Roemenië. Over vier maanden komt hij vrij. Wat het eerste is wat hij gaat doen als hij vrij is? Lachend: ‘een glas wijn drinken.’ Alcohol is hier verboden, vandaar. Hoewel, eens per jaar proeven ze met de wijnmaker hun Gorgona wijn.
Gorgona 2017: gebottelde hoop
Hun verleden is weliswaar heftig, de witte wijn die ze op Gorgona maken is eerder verfijnd. Van de witte wijn, een blend van rehabilitatie, vermentino -en ansonica druiven, werd als de nieuwe vintage gepresenteerd. Een crimineel lekkere wijn met paradijselijke geuren als rozemarijn, ceder en ananas. Fris en mineraal en nergens een rafelig randje. De 4.300 flessen vonden meteen hun weg naar exclusieve restaurants en wijnbars in Italië en erbuiten.
Een liefdevol project, een prachtige wijn!